Mùa mưa đi bắt gà đồng
Ao chuôm hì hụp đắm sông, lụt làng
Làm thơ con … ếch để nhớ lại thuở nhỏ mỗi lần mưa lại mặc quần đùi, cởi trần đi bắt ếch. Lom khom trong mưa rào và hễ nghe tiếng động là ếch nhảy rào rào từ các lùm dứa dại, khoai môn, hoa bèo loạn xì ngậu cả lên. Những em ếch chân dài bóng nhãy nhảy xa hàng năm sáu mét và thu lu trố mắt để dò xét người bắt. Vụt một cái, thộp ngay, em chân dài bị tóm giữa eo, giạng háng ra cầu cứu nhưng chỉ thoáng chốc đã bị thắt ngang hông sợi lạt. Vài tiếng đồng hồ là một xâu em chân dài lủng lẳng xách tay. Mưa rào vuốt mặt không kịp. Một ngày đúng là ra ngõ không gặp… gái.
Ếch là loại lưỡng cư, vừa nước vừa cạn, nhưng ưa nước hơn. Đó là môi trường hô hấp của nó. Lên cạn là để bắt mồi: cào cào, châu chấu, giun dế rìa các bờ cỏ, đầu ruộng, ven mương, những loại côn trùng mà ếch ưa thích. Ếch vì thế là loài linh hoạt, nó không lờ đờ và già như cụ Cóc. Cóc là thuốc dân gian chống còi xương cho trẻ nhỏ, ếch là thuốc bổ cho tất thảy người lớn, trẻ con, nhất là ba đám bợm nhậu.
Vào bếp đầu năm này, tôi đã được ăn một bữa ếch nhớ đời do người bạn rượu ở quê nấu. Một món ăn của người quê sáng tạo. Nấu với tất cả ân tình, nấu với tất cả yêu thương.
***
Giữa thời buổi lẩn thẩn để tìm món ăn cho hợp vị thì việc được ăn món ếch nướng là cả một nỗi thích thú. Thích vì món ngon, thú vì nó lạ. Vẫn cứ ăn quen món ếch nấu chuối đậu, ếch nấu măng thông thường nên đổi món cũng là hợp lẽ. Giữa một làng quê xanh mạ, nghe tiếng quạt phành phạch than hoa trên miệng nồi đất, tiếng giục dọn bát đĩa, gia vị, tiếng gào sang tận hàng xóm xin xị rượu quê, tiếng lợn kêu như phá chuồng…và tiếng ếch không…kêu nữa mà xèo xèo ếch nướng.
Đó là khoảng sân đẹp của trần gian…
Những cặp đùi nõn nà của ếch được tẩm ướp tử tế bằng gừng băm nhỏ, chút nghệ đủ vàng, mắm muối, hạt tiêu xay và ớt bột. Thêm tí dấm nữa thì lên mùi gợi cảm. “Hóa thân hoàn vũ” ếch là cuộc hóa thân không có tro xương.
Thực ra ếch chỉ xơi được nửa phần dưới. Cặp đùi ếch là sự tò mò khôn nguôi của những khách nhậu. Nửa phần dưới của ếch được xiên thẳng hàng trên những que sắt đầu nhọn. Hành để củ dài, rưới mỡ lên đùi ếch và cứ thế nướng. Quạt thật lực. Những thớ thịt ếch từ màu trắng chuyển thành màu vàng ươm là gỡ ra đưa lên đĩa. Vẫn nước mắm chanh tỏi ớt, ớt tươi và ớt bột, hạt tiêu nồng nàn là ếch… thiên thu.
Một chầu tiễn Tết với những thực khách là nhà văn danh tiếng, nghệ sĩ nhiều tiếng ít tăm, thi sĩ với những câu thơ lục bát về đồng quê, “tưởng niệm linh hồn” ếch là thương nhớ mãi mãi ruột thịt những cánh đồng quê mẹ…
***
Da ếch là món ẩm thực tuyệt cú… ếch của âm thanh xào nấu. Da ếch xào dứa là một món đẳng cấp. Da ếch còn làm nên nhạc, thứ âm thanh thực sự của một trong bảy nốt ký xướng âm. Tiếng trống ếch vui nhưng không phải trống ếch bịt bằng da bò thuộc, loại trống vẫn dùng cho ngày lễ thiếu nhi mà dành cho những đêm trăng của trẻ con làng quê trong sáng.
Một đêm trung thu nào đó, từ chiều đã lấy da ếch căng lên mặt một chiếc ống sữa bò, hơ nhẹ lên bếp lửa, thành phẩm một chiếc trống cộng hưởng giữa da ếch với chiếc ống bơ sản xuất bằng sắt tây đã bì bạch suốt chiều.
Trống da ếch nổi lên khắp đình làng ngõ xóm. Lên năm lên ba “khỏa thân” thỗn thện, lấm lem đất cát, cầm trống ếch mặt ngửa lên ngắm trăng vàng, vui còn quá Tết ta.
Già rồi tóc bạc, để chỏm là một quá khứ quá xa. Nghĩ đến ấu thơ, đôi lúc chỉ muốn òa lên khóc…
Hoàng Minh
Đăng nhận xét